Het capteren van meldingen van onveilige situaties en bijna-ongevallen is een issue waar veel SHEQ-managers en preventieadviseurs het hoofd over breken. Vaak zijn werknemers onvoldoende betrokken, is de meldingsdrempel te hoog en zien ze geen toegevoegde waarde in het maken van een melding. Echter heeft een meldingscultuur vele voordelen voor het veiligheidsbeleid van een organisatie.
Wat zegt de theorie?
Wat gebeurt er in de praktijk?
Ondanks deze theorie zijn er veel organisaties die momenteel enkel ongevallen met licht of ernstig letsel registreren. Onveilige situaties en bijna-ongevallen moeten dan ook niet worden aangegeven bij de arbeidsongevallenverzekering. Echter staan er in de codex welzijn op het werk ook voor deze zogenaamde incidenten verplichtingen:
- De interne dienst voor preventie en bescherming op het werk moet deelnemen aan de studie van de factoren die van invloed zijn op het ontstaan van ongevallen of incidenten (Art. II-1-4, 2°).
- De preventieadviseur moet onderzoeken doen naar aanleiding van arbeidsongevallen en incidenten die zich op de arbeidsplaats hebben voorgedaan (Art. II.1-6 §1, 1°-d).
- De leden van de hiërarchische lijn moeten ongevallen en incidenten die zich op de arbeidsplaats hebben voorgedaan onderzoeken en maatregelen voorstellen om dergelijke ongevallen en incidenten te voorkomen (Art. I.2-11, 2°).
VCA 2017/6.0
Steeds meer bedrijven dienen naast de wetgevende eisen, ook te voldoen aan de eisen van VCA 2017/6.0. Hoofdstuk 11 van deze checklist schrijft expliciet voor dat alle VGM-incidenten (van onveilige situatie t.e.m. ongevallen met verzuim) dienen gemeld, geregistreerd en onderzocht te worden.
Tips om een meldingscultuur te creëren
Om meldingen van onveilige situaties en bijna-ongevallen te verbeteren dien je allereerst een meldingscultuur te installeren. Enkele tips om dit in jouw organisatie te realiseren:
Behandel iedere melding objectief en professioneel. Vaak wordt er géén melding gemaakt van een onveilige situatie of bijna-ongeval omdat men bang is dat de onveilige situatie of het bijna-ongeval hen verweten zal worden;
Betrek werknemers in het zoeken naar mogelijke oplossingen voor een gevaarlijke situatie of bijna-ongeval;
Communiceer de acties n.a.v. een melding naar de betrokken werknemers. Als werknemers zien dat een melding daadwerkelijk opgepakt wordt, zullen ze sneller bereid zijn om opnieuw een onveilige situatie of bijna-ongeval te melden;
Zorg ervoor dat de meldingsmethode/procedure goed gekend is binnen de organisatie, en dat deze steeds raadpleegbaar is.
Hoe kan Phronesys je helpen?
Phronesys beschikt over een mobiele applicatie waarmee iedere werknemer snel en eenvoudig een onveilige situatie of bijna ongeval kan melden. Dit heeft verschillende voordelen t.o.v. een papieren systeem:
- Via de mobiele applicatie kunnen rechtstreeks foto’s aan de melding worden toegevoegd;
- De melding via de mobiele applicatie is onmiddellijk beschikbaar in de cloud applicatie;
- Er is geen noodzaak meer om documenten in te scannen en vervolgens te digitaliseren;
- Het gebruik van verkeerde versies of verouderde formulieren is niet meer mogelijk;
- …
Graag advies op maat van jouw organisatie om een meldingscultuur op te zetten? Neem gerust contact op voor persoonlijk advies.
